Accessibility links

Кайнар хәбәр

Premyer ministr J.Koizumi Yaponiäneñ suğış waqıtındağı räximsezlekläre öçen ğafu ütende


Yaponiä premyer ministırı Junichiro Koizumi comğa könne İndoneziädä barğan Aziä-Afrika summitında Yaponiäneñ suğış waqıtındağı ütkäne öçen wicdan ğazabı çigüen belderde.Bu süzlär Tokyonıñ suğış waqıtındağı waxşilekläre säbäple Yaponiä-Qıtay mönäsäbätläre kierenkelängän waqıtqa turı kilde.Ämma Koizuminıñ belderüe ütkändäge şunduyuq ğafu ütünülärgä ber nindi yañalıq östämi, anıñ Pekingä nindi dä bulsa täsire bulırmı bilgele tügel

J.Koizumi 50dän artıq il citäkçese şulsanda Qıtay prezidentı Hu Jintao utırğan cıyında çığış yasadı. Premyer Koizumi Yaponiäneñ kolonial xakimiäte häm agressiäseneñ bik küp illärdä bigräk tä Aziä illärendä xalıqnıñ ğazap çigüenä säbäp buluın iqrar itte .Yaponiäneñ ütkändä dä näk şulay ğafu ütengäne bar ,comğa könne Jakartada äytelgän bu süzlär küräsen Qıtay belän mönäsäbätlärne sülpänäytü mäqsatın quya, bilgele bulğança anda sonğı atnalarda Tokyoğa qarşı demonstratsiälär bara. Qıtaylar Yaponiäneñ mäktäplärdä uqıtılğan yaña tarix kitabında suğış waqıtındağı waxşileklär kimetelgän dip protest belderä. Qıtaylar ayruça Tokyonıñ BMO İminlek Şurasında daimi urın alırğa tırışuına da açulana . Britaniädä cardiff Universitetı Yaponiä Tikşerüläre Üzägendä Cristopher Hood , Koizumınıñ ütkändäge aksiälärenä qarasan, anıñ xalıqara cıyında şulay söyläwe bik ähämiätle di

Hood(audio)

Premier ministır bulğannan soñ Qıtay häm K.Koreada xalıq arasında bik bäxäsle bulğan Yasukuni törbäsenä anıñ vizit yasauın küzdä totqanda , Koizuminıñ bu kontexta äytkän süzläre iqtibar cälep itä.

Yasukuni törbäsendä Yaponiäneñ suğışta häläk bulğan soldatları ğına tügel ä suğış cinayätçeläre dä kümelgän. Qıtay häm K.Koreada küplär törbä Yaponiä militarizmınıñ häm ultra millätçelekneñ simvole dip belderä. Qıtay Koizuminıñ belderüenä ber nindi räsmi reaksiä kürsätmäde älegä.Ämma Peking comğa könne Yasukuni törbäsenä vizit yasağan 80 yapon parlamentarın xökem itte .Yaponiä Liberal Demokratik Partiäseneñ äğzası Takao Fujii törbägä baru ğädäti xäl , anda tınıçlıq öçen doğa qılabız dide

Fujii(audio)

Minemçä Yaponiädä ayrım keşelärneñ suğışta ülüçülär ruxına doğa qıluı bik tabiğıy xäl. Qıtay häm K.Koreada monıñ añlaşılmawı bik qızğanıç.Suğış bulmasqa tieş. Bez solıx urnaştırırğa kürşe illär belän duslıqnı tiränäytergä telibez.

C.Hood ğafu ütenü ike il arasında krizisnı sülpänäyter, dialog başlap cibärügä kiterer dip ömed itä. Britaniädä xalıqara Mäsälälär buyınça Patşalıq İnstitutında Qıtay belgeçe Yiyi Lu Koizuminıñ ğafu ütenüe kierenkelekne sülpänyter ämma Peking süz genä tügel konkret çaralar da kötä dide

Lu(audio)

Yaponiä suğış waqıtındağı cinayätlär öçen 17 märtäbä ğafu ütende.Ämma Qıtay perspektivasınnan qarağanda: ğafu ütenäsen ä annan suğış cinayätçeläre kümelgän törbägä barıp alarğa xörmät kürsätäsen . Bu inde sineñ ğafu ütenüen samimi tügel digän süz.Minemçä Qıtaylar närsä bulaçaq dip kätä.

Koizumi yäkşäme könne Qıtay prezidentı belän ağımdağı krizis turında söyläşäçäk färidä xämit
XS
SM
MD
LG