Yevropa Berlegendäge oyışmalar arasında Russiägä iñ täqnitle mönäsäbätne Yevropa Parlamentı kürsätä. Monda parlamennıñ tışqı säyäsätne bilgelävdä xoquqınıñ bulmauı zur rol uynıy. Raport aftorı Şvet deputatı Sesilia Malmstrom da monı iqrar itä. Ul Parlamentnıñ tışqı mönäsäbätlär komitetı raportınıñ Yevropa Berlege illäre ministerläre tarafınnan centekläp tikşereläçägenä dä ışanıp betmi. Läkin, anıñ süzlärençä, raport Yevropada häm Russiädä cämağätçelek fikeren şäkelländerüdä rol uynayaçaq. Malmstrom Russiä diplomatları häm Duma deputatları bu raport äzerlängändä, bu eş belän bik qızıqsınğan buluları da äytte. Anıñ süzlärençä, raport Yevropa Berege-Russiä mönäsäätlärendä möhim mizgel, summit yaqınlaşqanda iğlan itelde. 10-nçe Mayda Mäskäv summitında stratregik partnerlıq kileşüenä qul quyılaçaq. Läkin, Brüsseldäge diplomatlar küpkenä möhim mäsälälärdä fiker ayırmalıqlarınıñ buluın yäşermilär. Malmstromnıñ fikerençä, bu Russiädäge soñğı täräqqiät belän bäyle.
Audio
"Bu raport bezneñ yaqınnan häm konkret xezmättäşlek itärgä tieşlegebezne azsızıqlıy. Ber ük vaqıtta Yevropa Parlamentınıñ Russiädä demokratiä, keşe xoquqları, süz ireklegeneñ çiklänüenä , Çeçnä konfliktı kebek mäsälälärgä borçıluın da kürsätä."
Bu raportnı Yevropa Parlamentı 26-nçe Mayda tikşeräçäk häm aña summit näticälärenä qarap qayber üzgäreşlär kertäçäk dip kötelä. Läkin, raporttağı töp näticälär üzgärmiäçäk. Raportta Russiäneñ demokratiädän häm Yevropadağı başqa standartlardan yıraqlaşuı ğına tügel, ä Mäskävneñ kürşelärenä mönäsäbäte dä tänqitlängän. Yevropa berlege diplomatları, Russiäneñ strategik partnerlıq kileşüenä kertergä telgän tekstı da Yevropanı yañadan täsir zonalarına bülüne küz aldında tota dip belderälär. Malmstrom bu Yevropa Parlamentı öçen qabul itelmäslek küreneş dip äytte.
Audio
"Bez Russiäneñ täsir zonası ideasın kire qağabız. Alar bezneñ urtaq kürşelärebez . Bu illärneñ solıxsöyüçän demokratik rejimnarğa äylänüe bezneñ dä, Russiäneñ dä mänfäğätlärenä turı kilä. Bez Moldova, Görcstanda Russiä xärbiläreneñ äle dä toruına borçılabız. Putin äfände Ukrainada yalğış atqa uynadı häm äle dä Yevropadağı soñğı kommunist diktator Lukaşenkonı yaqlıy häm bu bezneñ kiläçäktäge mönäsäbätlärebez öçen yaxşı tügel."
Raportta Russiäneñ Çeçnädäge qanunsız eşçänlekne tuqtatmauı xökem itelgän. Russiä köçlärenä birelgän çiklänmägän köç qullanu röxsäte, terrornı köçäytä genä dielgän. Dokumentta Russiä kürşeläre Estoniä häm Latviä belän çik kileşülären kiçekmiçä imza itärgä çaqırılğan häm Yevropa Berlegeneñ Russiägä qarata viza rejimın yomışartuı öçen monıñ alşartlarnıñ berse buluı iskä töşerelgän. Raportta Russiäneñ terrorğa, radikallıqqa qarşı köräştä, küpläp üterü qoralların cäyeldermäv mäsäläsendä möhim strategik partner buluı da tanılğan. Malmstromnıñ raportında tağı Yevropa Berlegendäge illärneñ Mäskäv belän mönäsäbätlärdä, berlekneñ tügel, ä üzläreneñ tar mänfäğätlären berençel urınğa quyuları da tänqitlängän. Bu Yevropa Berlegeneñ Russiägä qarata urtaq pozitsiä aluına häm bu xaqta Mäskävgä köçle işarä cibärüenä qomaçaulıy dielgän.
Färit İdelle, Praga.
Audio
"Bu raport bezneñ yaqınnan häm konkret xezmättäşlek itärgä tieşlegebezne azsızıqlıy. Ber ük vaqıtta Yevropa Parlamentınıñ Russiädä demokratiä, keşe xoquqları, süz ireklegeneñ çiklänüenä , Çeçnä konfliktı kebek mäsälälärgä borçıluın da kürsätä."
Bu raportnı Yevropa Parlamentı 26-nçe Mayda tikşeräçäk häm aña summit näticälärenä qarap qayber üzgäreşlär kertäçäk dip kötelä. Läkin, raporttağı töp näticälär üzgärmiäçäk. Raportta Russiäneñ demokratiädän häm Yevropadağı başqa standartlardan yıraqlaşuı ğına tügel, ä Mäskävneñ kürşelärenä mönäsäbäte dä tänqitlängän. Yevropa berlege diplomatları, Russiäneñ strategik partnerlıq kileşüenä kertergä telgän tekstı da Yevropanı yañadan täsir zonalarına bülüne küz aldında tota dip belderälär. Malmstrom bu Yevropa Parlamentı öçen qabul itelmäslek küreneş dip äytte.
Audio
"Bez Russiäneñ täsir zonası ideasın kire qağabız. Alar bezneñ urtaq kürşelärebez . Bu illärneñ solıxsöyüçän demokratik rejimnarğa äylänüe bezneñ dä, Russiäneñ dä mänfäğätlärenä turı kilä. Bez Moldova, Görcstanda Russiä xärbiläreneñ äle dä toruına borçılabız. Putin äfände Ukrainada yalğış atqa uynadı häm äle dä Yevropadağı soñğı kommunist diktator Lukaşenkonı yaqlıy häm bu bezneñ kiläçäktäge mönäsäbätlärebez öçen yaxşı tügel."
Raportta Russiäneñ Çeçnädäge qanunsız eşçänlekne tuqtatmauı xökem itelgän. Russiä köçlärenä birelgän çiklänmägän köç qullanu röxsäte, terrornı köçäytä genä dielgän. Dokumentta Russiä kürşeläre Estoniä häm Latviä belän çik kileşülären kiçekmiçä imza itärgä çaqırılğan häm Yevropa Berlegeneñ Russiägä qarata viza rejimın yomışartuı öçen monıñ alşartlarnıñ berse buluı iskä töşerelgän. Raportta Russiäneñ terrorğa, radikallıqqa qarşı köräştä, küpläp üterü qoralların cäyeldermäv mäsäläsendä möhim strategik partner buluı da tanılğan. Malmstromnıñ raportında tağı Yevropa Berlegendäge illärneñ Mäskäv belän mönäsäbätlärdä, berlekneñ tügel, ä üzläreneñ tar mänfäğätlären berençel urınğa quyuları da tänqitlängän. Bu Yevropa Berlegeneñ Russiägä qarata urtaq pozitsiä aluına häm bu xaqta Mäskävgä köçle işarä cibärüenä qomaçaulıy dielgän.
Färit İdelle, Praga.