Accessibility links

Кайнар хәбәр

Oçraşu artınnan oçraşu: Rusiä-EU summitı nindi näticälär belän tämamlandı


Yevropa Berlegeneñ Mäskäwgä Ciñü tantanalarına kilgän yuğarı citäkçeläre Rusiä başqalasında ber köngä ozaqqaraq qalıp prezident Vladimir Putin belän çirattağı yazğı oçraşuın ütkärde. İke arada xäl itelmägän problemalarnıñ şaqtıy buluı ser tügel ide, oçraşudan soñ isä yaqlar, zur alğakiteş turında söyli başladı.

Prezident Putin belän sişämbe oçraşuında Yevropa Berlege yağınnan xäzer anda räislek eşen alıp barğan Luxembourgnıñ premyer-ministrı Jean-Claude Juncker, Yevropa Komissiäse räise Jose Manuel Barroso häm Berlektä tışqı eşlär wä iminlek öçen cawaplı yuğarı wäkil Javier Solana qatnaştı. Söyläşülärdän soñ alarnıñ barısı da urtaq matbuğat oçraşuında qatnaştı häm anda Rusiä citäkçese, ike yaq ta mönäsäbätlärgä yaña etärgeç birü maqsatında strategik "yul xaritası"n xupladı dip belderde:

Audio, Vladimir Putin

"Şuşı yul xaritaların ğämälgä quyu bezgä eçendä ayıru çikläre bulmağan berböten Yevropa qoruğa, keşelärneñ irekle aralaşuı öçen şartlar tudıruğa, humanitar, säwdä wä iqtisadi xezmättäşlek mömkinleklären arttıruğa yardäm itäçäk, keşe xoquqların, şul isäptän milli azçılıq xoquqların yaqlawğa da bulışaçaq" dip belderä Vladimir Putin. Rusiä prezidentı süzlärenä qarağanda, ike yaq üz xezmättäşlegen dürt möhim qırda - iqtisad, eçke wä tışqı iminlek, mädäniat häm fän ölkälärendä alıp baru turında qabul itelgän elekke qararın detal''läşterergä bulğan. Bu xaqta ike yıl elek Yevropa Berlege häm Rusiä arasında Piterburda uzğan oçraşuda kileşengän ide. Şunnan birle älege "dürt yäple" xezmättäşlek turında küp söylänsä dä, anı konkret eçtälek belän tutıru bik aqrın bardı. Xäzer inde yaqlar monı "eş barışında" başqaru xaqında kileşte, här dürt qırda da urtaq fikergä kilä almağan mäs''älälär atap äytelä häm "yul xaritasına" kertelä, ä alarnıñ härberse inde üz waqıtı citkäç xäl itelep barırğa tieş bulaçaq. Yäğni konkret kileşülärgä ireşü, konkret eçtälek birü Rusiä häm Yevropa Berlegeneñ tübänräk däräcädäge belgeçlärenä qaldırıla. Ämma bu yuğarı citäkçelärneñ çitläşüen añlatmıy - çärşämbedä Yevropa Komissiäse Mäskäwdä ireşelgän kileşüneñ ütäleşen tikşerü öçen tağın ike aydan da soñğa qalmıy yuğarı däräcädä yaña ber oçraşu ütkärü kiräk bulaçaq dip belderde. Andıy oçraşu yündä yäisä yül başlarında Brüsseldä uza ala, anda Yevropa Berlege yağınnan Jose Manuel Barroso, ä Rusiädän premyer-ministr Mixail Fradkov citäkçelegendäge tieşle ministrlar qatnaşaçaq, di Yevropa Komissiäseneñ matbuğat wäkile Francoise LeBail:

Audio, Francoise LeBail

"Bu Brüsseldä uzaçaq ber oçraşu bulaçaq, häm anıñ maqsatı - Mäskäwdä ireşelgän "dürt kiñlek" kileşüen wä "yul xaritasın" ğämälgä quyu yulları bulaçaq. Bez bergäläşep ireşkän eş qısasın çınğa aşıru bik möhim, eşlär alğa barırğa häm citez genä barırğa tieş" dip belderä Yevropa Komissiäse wäkile Lebail. Mäskäw oçraşuın ul da barı tik bik yuğarı tonda ğına bäyäläsä dä, nigä soñ ğämälgä quyu mäs''äläläre şunda uq qaralmadı, nigä monıñ öçen ayırım ber oçraşu kiräk buldı digän sorawğa ul açıqlıq kertep tormadı. İke yaqnıñ da kütärenke ruxtağı belderüläre Mäskäwdäge oçraşunıñ ällä ni zur näticälärgä kitermäwen qaplaw öçen genä yasalmıymı digän fikerlär dä yuq tügel. Rusiä yağı öçen ifrat ta möhim sanalğan vizalar mäs''äläsendä bernindi dä alğakiteş bulmadı, misal öçen. Mäskäw üz watandaşları öçen Yevropa illärenä vizasız yörüne kertergä teli, ä Brüssel älegä viza birüne ciñeläytü, anıñ bäyäsen töşerü, kötü waqıtın kimetü mömkinlege turında ğına belderä.

Kärim Kamal
XS
SM
MD
LG