May ayınıñ ikençe atnasında bez sezne, xörmätle radiotıñlawçılar, “Tatarstan” jurnalında basılğan berniçä mäqälä belän tanıştırırbız. Jurnalnıñ daimi avtorı Waxit Şäripov “Üzgärtep qıru” dip atalğan mäqäläsendä Rossiädä 20 yıl buyı alıp barılğan üzgärtep qoru säyäsäteneñ bügenge köndä dä Rusiäne demokratik ilgä kiterä almawı turında, Rusiäneñ iqtisadi, sotsial'' yaqtan maqsatların açıqlıy almawı turında häm däwlät tözeleşe formasın täğäyenlämäwe turında fikerlär äytä. ”Däwlät barın bar, xätta ber genä dä tügel, ämma haman da il yuq,” - di ul.
Jurnalnıñ tatar dönyası säxifäsendä Tatarstan Respublikasınıñ Ural töbägendäge daimi wäkile Rawil Bikbovnıñ “Ural tatarları yaña ğasırda” dip atalğan mäqäläse basılğan. Ul “Yaña ğasır” kanalında, “Ural tatarları häm milli televidenie” proyektınıñ berniçä variantın täqdim itä. Berençe variantı cirle kabel'' qullanuğa nigezlänsä, ikençe variantı – sputnik tälinkäse aşa “Yaña ğasır” televideniesen bergäläp qaraw urının oyıştıru; ä öçençe variant tatarlar küpläp yäşägän awıl cirlegendä az quätle detsimetrlı dulqınnardağı tapşırğıçların qullanu. “Yaña ğasır” televideniesen translyatsiäläw bik faydalı bulaçaq, di ul. “Bügen “Yaña ğasır” tapşıruların xalıqqa citkerüdä Ural töbäge, bigräk tä Sverdlaw ölkäse äydäp bara dip tulı ışanıç belän äytergä bula”,- di Rawil Bikbov.
Tatarstan jurnalınıñ Mäğärif säxifäsendä professor, Tübän Kama munitsipal'' institutı rektorı Färit Yalalov “İnnovatsiäle milli universitet konsepsiäsen täqdim itkän. Anıñ konsepsiäse buyınça, “TDÜ- yuğarı etnomädäni tärbiä, innovatsiäle belem alırğa mömkinlek tudıruçı vuz bulır dip kötelä. Älegä mondıy vuz Tatarstanda da Rossiädä dä yuq”,- di ul.
“Millätebez ni xäldä?” dip atalğan zıyalılar klubı säxifäsendä akademik Mirza Mäxmütov belän yazuçı Räzil Wäliev äñgämäse urın alğan. Tormış täcribäse ğayät bay, qılğan ğämälläre küp bulğan, fiker söreşe yuğarı däräcädä bulğan, abruylı Mirza Mäxmütovqa Räzil Wäliev, sezne nindi uylar borçıy, küñelegezne nindi waqiğalar söyenderep yäisä bimazalap tora, digän soraw birä. Mirza Mäxmütov bolay dip cawap birä.“Respublikada yortlar tözelüe, zavodlar eşli başlawı, yaxşı yullar tözelüe,söenderä älbättä. Ämma azmı-küpme möstäqillek birgän Konstitutsiäbezdän, közge sarıqnı ütmäs qayçı belän qırıqqan şikelle, azatlıq birgän matdälärne qırqıp,yolqıp aldılar. Milli respublikalarnı beterälär, imeş. Xalqıbıznıñ yazmışı üz qulıbızda bulmas mikänni? Rossiä mäğlümat çaralarında terrorda qatnaşasız, dip, möselmannarnı ğäyeplilär, kimsetälär. Ğäcäp tügel: Mäskäw türäläre üzlären maqtap tuya almıylar, kön dä çirkäw,kön dä berär täre-ikonağa bağışlanğan ”kryestnıy xod”lar kürsätälär. İnde xäzer fänne tuzdırırğa , yuğarı uqu yortlarınıñ sanın kimetergä, yarlı-yabağay ğailälärdä üskän yäşlärgä yuğarı belemgä kirtä quyarğa toralar h.b. Şundıy küñelsez waqiğalar canımnı ärnetälär, älbättä. Millätne ruslaşıp betüdän, ülemnän saqlap qalu, anıñ kul''turası üseşenä yul açu - olı maqsatıbız”, di ul.
Räzil Wälievnıñ, bulaçaq Tatar Däwlät Milli universitetın nindiräk itep küz aldına kiteräsez, digän sorawına ul bolay cawap birä.
“Minemçä, anı başta uq zur itterep oyıştırırğa, kürsätergä kiräk. Mäsälän, bu burıçnı başqarır öçen bulaçaq universitet sostavına bügen eşläp torğan biş institutıbıznı kertü kiräk tügelme ikän: TARİ – innovatsiälär häm çit illär täcribäse üzäge ;TDGİ - tatarça uqıtuçılar äzerli; (respublikadağı tağın öç pedagogiä vuzı bar), Älmät neft'' institutı; Älmät häm Tübän Qama munitsipal'' (cirle) yuğarı uqu yortları. Berläşkän universitetnıñ beryulı 14-15меñ studentı bulır ide, äzer professorları, täcribäle citäkçeläre bulır ide. Mondıy şartta mäskäwlelär belän dä ayaq teräp söyläşep bulır ide. Berençe kurstan uq intellektual'' elitanı - sälätle yäşlärne cıya başlarbız. Prezident M.Şäymiev bina öçen aqça taptı, eçtälegen yulğa salır öçen fiker dä tabılsa, şät, xıyalıbız tormışqa aşır ide”, - dip tämamlıy ul äñgämäsen.
Mälikä Basıyr