Riadqa kiler aldınnan Condoleezza Rice ikençe ber möhim ğäräp ile, Mısırda bulıp, anıñ başqalası Qahirädä urnaşqan amerikan universitıtnda 600-läp student häm ğalim aldında çığış yasağan ide. Quşma Ştatlarnıñ tışqı säyäsäten bilgeläwdä xälitkeç urın alıp torğan Rice şul çığışında demokratiäne möselman illärenä dä cäyelderü eşenä Amerikanıñ çınlap torıp totınuın belderde. Däwlät sekretare süzlärenä qarağanda, 2001-neñ 11-nçe sintäbr höcümnärennän soñ Quşma Ştatlar inde totrıqlılıq digän bulıp säyäsi wä iqtisadi irekleklärne bastıruğa küz yomıp utıra almıy. Condoleezza Rice:
Audio, Condoleezza Rice
"6 distä yıl buyı minem ilem - Quşma Ştatlar, bu töbäktä berençe çiratta totrıqlılıqnı saqlaw xaqına demokratiägä iğtibar birmi kilde - näticädä bez bernigä dä ireşä almadıq. Xäzer inde bez başqa yul belän baraçaqbız, bar keşelärneñ dä demokratiägä omtıluın yaqlayaçaqbız" di Quşma Ştatlarnıñ däwlät sekretare Rice. Şunnan soñ ul Mısırdağı qayber qanunnarnı, uram cıyınnarına qarşı kürelgän qırıslıqnı tänqitläp, Mısır xökümäten üz xalqına kübräk ışanırğa öndäde. Sintäbrdä bu ildä berençe märtäbä prezident saylawları kimendä ike nämzät qatnaşuında ütäçäk. Moña ireşü öçen prezident Xösni Möbäräkkä köçle amerkan basımı yasaldı, belgeçlär, bu üzgäreş Möbäräkkä ällä ni zur qurqınıç tudırmas dip isäpläsä dä, Condoleezza Rice monı "ruxlandırğıç ber täräqqiat" dip atıy. Qahirä çığışında Rice ber Mısır belän genä çiklänmäde, bar xalıq mänfäğätendä säyäsi reformalar ütkärügä Söğüd Ğäräbstanı xakimiaten dä çaqırdı. Ämma anıñ şuşı öndämäläre Qahirädä dä, Riadta da şaqtıy suwıq qarşı alındı. Mısır tışqı eşlär ministrı matbuğat oçraşuında Rice süzlären işetmämeşkä salışıp, amerikannarnıñ Guantanamo häm Ğiraqtağı totqınnarnı cäberläwen iskä töşerde, ä anıñ söğüd wazifadaşı äl-Fäysal, Condoleezza Rice çığışın älegä kürmägänen äytte, ämma şunda uq, islamnıñ izge urınnarı urnaşqan däwlät bularaq Söğüd Ğäräbstanı çittän täqdim itelgän reformalarnı qabul itä almıy dip belderde. Amerikannarnıñ Yaqın Könçığışnı demokratiägä etärü niäte xaqında, xakimiatkä bäyle bulmağan ictimaği oyışmalarnıñ wäkilläre dä qarşılıqlı fiker belderä.
Audio, Ämir Mäxül
Ämir Mäxül, İzraildäge fälästin oyışmaların berläştergän İtticah törkemen citäkläwçe, "Rice süzläre alğa kitü tügel, ägär dä bez Mısırdağı, yäisä Küwäyt yä Söğüd Ğäräbstanındağı xakimiatkä qarasaq, alar barısı da Quşma Ştatlarnıñ yaqın berektäşe bulıp tora, bu ike törle standart qullanu säyäsäte" dip belderä. Läkin amerikan basımınıñ qayber oçraqlarda faydağa kitüen tanu da bar, misal öçen, Küwäyt xatın-qızlarına tawış birü xoquqın birü mäs''äläsendä. Andağı universitet professorı Äyäd Manna menä närsä di:
Audio, Äyäd Manna
"Xatınnarnıñ tigez xoquqlılığına ireşü, moña ğäräp xökümätlären künderü eşendä amerikannar rolen kire qağıp bulmıy" dip belderä Küwäyt professorı Manna Quşma Ştatlarnıñ Yaqın Könçığış häm bar möselman dönyasın da demokratiäläşterergä tırışuı xaqında.
Kärim Kamal
Audio, Condoleezza Rice
"6 distä yıl buyı minem ilem - Quşma Ştatlar, bu töbäktä berençe çiratta totrıqlılıqnı saqlaw xaqına demokratiägä iğtibar birmi kilde - näticädä bez bernigä dä ireşä almadıq. Xäzer inde bez başqa yul belän baraçaqbız, bar keşelärneñ dä demokratiägä omtıluın yaqlayaçaqbız" di Quşma Ştatlarnıñ däwlät sekretare Rice. Şunnan soñ ul Mısırdağı qayber qanunnarnı, uram cıyınnarına qarşı kürelgän qırıslıqnı tänqitläp, Mısır xökümäten üz xalqına kübräk ışanırğa öndäde. Sintäbrdä bu ildä berençe märtäbä prezident saylawları kimendä ike nämzät qatnaşuında ütäçäk. Moña ireşü öçen prezident Xösni Möbäräkkä köçle amerkan basımı yasaldı, belgeçlär, bu üzgäreş Möbäräkkä ällä ni zur qurqınıç tudırmas dip isäpläsä dä, Condoleezza Rice monı "ruxlandırğıç ber täräqqiat" dip atıy. Qahirä çığışında Rice ber Mısır belän genä çiklänmäde, bar xalıq mänfäğätendä säyäsi reformalar ütkärügä Söğüd Ğäräbstanı xakimiaten dä çaqırdı. Ämma anıñ şuşı öndämäläre Qahirädä dä, Riadta da şaqtıy suwıq qarşı alındı. Mısır tışqı eşlär ministrı matbuğat oçraşuında Rice süzlären işetmämeşkä salışıp, amerikannarnıñ Guantanamo häm Ğiraqtağı totqınnarnı cäberläwen iskä töşerde, ä anıñ söğüd wazifadaşı äl-Fäysal, Condoleezza Rice çığışın älegä kürmägänen äytte, ämma şunda uq, islamnıñ izge urınnarı urnaşqan däwlät bularaq Söğüd Ğäräbstanı çittän täqdim itelgän reformalarnı qabul itä almıy dip belderde. Amerikannarnıñ Yaqın Könçığışnı demokratiägä etärü niäte xaqında, xakimiatkä bäyle bulmağan ictimaği oyışmalarnıñ wäkilläre dä qarşılıqlı fiker belderä.
Audio, Ämir Mäxül
Ämir Mäxül, İzraildäge fälästin oyışmaların berläştergän İtticah törkemen citäkläwçe, "Rice süzläre alğa kitü tügel, ägär dä bez Mısırdağı, yäisä Küwäyt yä Söğüd Ğäräbstanındağı xakimiatkä qarasaq, alar barısı da Quşma Ştatlarnıñ yaqın berektäşe bulıp tora, bu ike törle standart qullanu säyäsäte" dip belderä. Läkin amerikan basımınıñ qayber oçraqlarda faydağa kitüen tanu da bar, misal öçen, Küwäyt xatın-qızlarına tawış birü xoquqın birü mäs''äläsendä. Andağı universitet professorı Äyäd Manna menä närsä di:
Audio, Äyäd Manna
"Xatınnarnıñ tigez xoquqlılığına ireşü, moña ğäräp xökümätlären künderü eşendä amerikannar rolen kire qağıp bulmıy" dip belderä Küwäyt professorı Manna Quşma Ştatlarnıñ Yaqın Könçığış häm bar möselman dönyasın da demokratiäläşterergä tırışuı xaqında.
Kärim Kamal