Accessibility links

Tatarstan xristiannarınıñ xıyalı tormışqa aştı


21nçe yuldä Qazanda Qazan Kremle ,1 köngä genä bulsa da, pravoslav dine märkäzenä äylände. İrtänge 8dän Kreml’gä, respublika rayonnarınnan kilgän pravoslavlar kilde, alar Blagoveşenie soborı qarşında cıyılıp tordı. Maxsus çaqıruları bulmağan keşelär uramdağı ekrannardan qarap tordı.

Tatarstannıñ iñ yuğarı citäkçeläre, Rus pravoslav başlığı Aleksiy İİ mönbärgä kütärelgäç, pravoslavlar alarnı qul bolğap, sälämläde .

Dönyawi häm dini citäkçelär yaña açılğan Blagoveşenie çirkäwenä kergäç, bäyräm uquları başlandı. Soborğa 1552 yılda, Yawız İvan qararı belän nigez salınğan. Anıñ tözeleşe Guriy ataqay iseme belän bäyle. Sovet zamanında biredä arxiv bulğan, 90nçı yıllarda Sobor yañadan pravoslavlarğa qaytarılğan. Anı yañartu eşläre Qol Şärif mäçete tözeleşe belän ber yuq waqıtta bardı. Arxiereylarğa iärep, çirkäwdäge häm anıñ işek aldındağı mäydanda pravoslavlar da doğaların uqıdı. Ber niçä keşe belän söyläşep aldıq, aralarında keräşennär dä bar ide. Alar bu könne bik kötelgän häm şatlıqlı itep atadı. Köndezge 12dä tantanalı çığışlar yasaldı. Aleksiy II xakimiätlärgä räxmätlären belderde häm Vatikannan qaytqan Qazan İzge ana ikonasın Tatarstandağı pravoslavlarğa tapşırdı. Mintimer Şäymiev ta, şunda uq, çirkäwdä çığış yasadı. Pravoslav dine häykälläre din totuçılarğa qaytarıldı, dide. Annan soñ, ikonanı alıp, pravoslav çirkäwe arxireyları xac yörüenä kittelär. İkona tabılğan urında, elekke tämäke fabrikası cirendä, ä xäzer Bogorodetskiy dip atalğan soborda, uqular ütkärelde. Aleksiy İİnçe, bu ikona Qazannı saqlasın, dip doğa qıldı.Qazan izge ana ikonasın, däräcäle qunaqlarnı saqlaw öçen saqlandı. Çirkäw yanındağı doğa qılu tämamlanğaç, ikonanı Krestovozdvijenie çirkäwe yanına alıp kerep kittelär. Anda ul qoral belän atuğa da çıdıy torğan pıyala astında, saqlaw sistemaları belän cihazlanğan urınğa quyıldı, dip xäbär itelde.

Aleksiy İİ nçe üze belän alıp kilgän ikonanı, räsmi räweştä 18 ğasırda yasağan, çın ikonanıñ bik xörmätle küçermäse, dip atadı. İkonanı qazanda ğasır başında urlanğan dip sanala, yäşeren räweştä, törle illärdä, törle keşelärdä buluı turında bilgele. Soñınnan ul Rim papasında tabıla. Anıñ qaytüı öçen Tatarstan wäkilläre dä tırıslıq quydı. Qazan şähär başlığınıñ, prezident kiñäşçeseneñ häm başqa keşelärneñ vatinkanga barıp oçraşular uzdıruı turında beläsez.

İkonı qaytaru öçen küp tırışlıq quyğan Hessen universitetı ğalime Aldolf Hantel bu waqiğanı şatlıqlı itep bäyäläde. Distä yıllar buyı barğan eş tämamlandı. İkona Rusiäğä qayttı. Ägär biredäge xakimiätlär, möselmannar yärdäme bulmasa, İkona qaytmas ide dä, dide ul. İslam belgeçe Nuriä Ğäräeva İkona qaytuın bik zur waqiğa itep sanıy, ämma Blagoveşenie soborınıñ da, İkonanıñ da, Qazan xanlığın basıp alu kebek waqiğalar belän bäyle buluın onıtmasqa çaqırdı. Soñınnan bulğan matbuğat oçraşuında, Tatarstan Prezidentı, din totuçılar anı şul xätle qaytarırğa teläde, bu dini yadkärne qaytaru ğına tügel, annan qıymäträk waqiğa, pravoslavlarıñ küp yıllar buyı saqlanğan xıyalın ütäw, dide ul.

XS
SM
MD
LG