Accessibility links

Кайнар хәбәр

Kiläse atnada Germaniädä yaña kansler bula ala, läkin bu äle tögäl bilgele tügel


Saylawlar atna azağında tuqtawsız suğışlardan intekkän Äfğanstanda ğına tügel, mul Germaniädä dä uza. Andağı ike töp säyäsi köç - xäzerge kansler Gerhard Schroedernıñ sotsial-demokratları häm inde şaqtıy waqıt oppozitsiädä torğan xristian-demokratlar arasında saylawçı tawışları öçen ayawsız köräş bara. Alarnıñ öçtän ber öleşe äle haman da kem öçen tawış biräçägen xäl itmägän.

Soñğı fiker beleşü näticälärenä qarağanda, tawış birüdä ciñügä Angela Merkel''neñ oppozitsiädäge xristian-demokratları ireşer dip farazlansa da, alarnı yaqlaw xökümät tözü öçen citärlek bulmasqa oşap tora. Yäğni bundestagta xristian-demokratlarnıñ ul xätle köçle küpçelege bulmayaçaq häm alarnıñ xökümät qoru öçen irekle demokratlar belän berläşüe ixtimal, di küzätüçelär. Ul oçraqta da äle yäkşämbe saylawları xaqında tögäl farazlar birep bulmıy.

Üzeneñ sotsial reformaları säbäple soñğı yıllarda abruyı nıq töşkän kansler Gerhard Schroedernıñ sotsial-demokratlar partiäse eçtän genä bulsa da yäkşämbe saylawlarında inde barıber ottıruı belän aldan uq kileşep quyğan ide, ämma tawış birügä ber atna qalğanda alarnı yaqlaw arta başladı. Xäzer inde süz xätta sotsial-demokratlarnıñ oppozitsiägä kitüe tügel, ä alarnıñ "yäşellär" häm yaña sulçılar belän bergä yaña xökümät tözi alu ixtimalı xaqında da bara. Küzätüçelär şuşı üzgäreşne xristian-demokratlar citäkçese Angela Merkel'' täqdim itkän iqtisadi reformalar programması tiräsendäge tınğısızlıqqa bäyli. Saylawlarğa äzerlekne Merkel'' Germaniä iqtisadındağı torğınlıqnı tänqitläwgä qorıp alıp bardı, soñğı yıllarda ul bötenläy üsmäde, östäwenä eşsezlek tä haman yuğarı bulıp qala birä.

"Schroeder äfände il buylap, üz xökümäte idarä itkän 7 yılnıñ Germaniä öçen iñ şäp yıllar buluı turında söyläp yöri, döresen genä äytim, küplär öçen bu süzläre başqa sıymaslıq safsata bulıp tora", di Germaniäneñ yaña kanslerı bulırğa telägän Angela Merkel'', xristian-demokratlar citäkçese.

Gerhard Scroeder Germaniäneñ xäzerge iqtisadi problemaların tanısa da, xökümäteneñ sotsial'' häm xezmät bazarı ölkäsendä reformalar başlap cibärüenä häm alarnıñ iqtisadnı üsterügä zur etärgeç biräçägenä basım yasıy.

"Min xäzerge xälne qänäğätlänerlek dimim, niçek inde min monı äytä alıym? Läkin şul da açıq kürenä - bez başlağan reformalar, ä älegä qädär berkemneñ dä andıy qıyulığı bulmağan ide, inde näticälären kürsätä başladı. Şuña kürä dä alar däwam itterelergä tieş", dip belderä german kanslerı Schroeder.

Sotsial-demokrat kansler fikerençä, Germaniäneñ iqtisadi problemaları äle 1990-nçı yıllarda uq, xristian-demokratlar citäkçelegendäge elekke xökümät çorında başlanğan ide. İlneñ könbatışı 40 yıl kommunistlar qulı astında yäşägän könçığışı belän berläşkännän soñ, Helmut Kohl xökümäte könçığışqa milliardlağan markalıq yardäm yulladı. Bu anda qısqawaqıtlı üseşkä kitersä dä, axırğı çiktä bar ilne torğınlıqqa teräde, di sotsial-demokratlar.

Angela Merkel'' häm anıñ xristain-demokratları isä töp ğäyepne, Germaniädä salımnarnıñ yuğarı buluında häm xezmät wä sälämätlek saqlaw ölkäsendäge qulaylıqlarnıñ iqtisadi üseş öçen faydağa qarağanda kübräk zian kiterüendä kürä. Näq şunıñ arqasında şirkätlär yaña eşçelär alırğa bik telämi häm citeşterüne azraq çığımnar taläp itkän illärgä küçerä, di xristian-demokratlar.

Kärim Kamal
XS
SM
MD
LG