1989 yılda Polşada komunizm cimerelgännän birle bu inde 5nçe saylawlar buldı. Ämmä mäşxür Solidarnost xäräkäte warislarınıñ mondıy uñışqa ireşkännäre yuq ide äle. Saylawlarda ciñep çıqqan Qanun häm Ğädellek firqäsen Polşada igezäklär partiäse dip yörtälär, çönki anı ike ikezäk citäkli – Yaroslav belän Lex Kaçinskilar. Yaroslav ilneñ yaña premier-ministrı bulır dip kötelä. Ä menä anıñ igeze – Lex – ike atnadan ütäçäk prezident saylawlarında qatnaşa, häm ciñep çıqsa prezident bulırğa mömkin. Bu oçraqta Yaroslav premier urınınnan kitäçägen äytte. Qanun häm Ğädellek partiäse cıyğan 26% tawışnı ul zur ciñü dip atadı:
"Üzgäreşlär öçen tawış birüçelär xäl itkeç küpçelekne täşkil itte."
İkençe urın alğan Civil Platformanıñ tawışları 24% çaması. 4 yıl xakimiättä torıp korrupsiä cancalına kerep batqan sulçılar bu yulı ni barı 12% çaması cıyıp öçençe urınğa qaldı. Qanun wä Ğädellek belän Civil Platforma xäzer koalitsion xökümät tözü mäsäläsendä söyläşülär başlarğa tieş. Ämmä söyläşülär ciñel bulmasqa mömkin. İkese dä Solidarnost warisları bulsalar da alar arasında ayırmalar da bar. Berençese kübräk sotsial mäsälälärne alğa sörä, "euro" aqçasın kertügä şiklänebräk qarıy; ikençese - eşquarlıqnı yaqlıy, irekle bazar tarafdarı. Civil Platforma citäkçese Donald Tusk saylaw aldı kompaniäse waqııtnda birgän irekle bazarnı üsterü wäğdälärenä tuğrı qalaçağın belderde:
"Bez xıyal-fikerlärebezdän çigenmiäçäkbez. Bezgä ışanuçılarğa şunı äytäm – ışanuığıznı däwam itegez, sez yalğız tügel. Bez Polşanı üzebezneñ xıyllarğa kürä üzgärtü öçen köräşne däwam itäçäkbez, min sezgä monı wäğdä itäm."
Xäyer bu ike partiäneñ urtaqlıqları da bar. İkese dä eşsezlekne kimetergä wäğdä itte. Polşada eşsezlek däräcäse xäzer Yevropa Berlegendä iñ yuğarısı - 18%. İkese dä salımnarnı kimetergä, korrupsiägä qarşı köräşergä wäğdä itte.
Yaroslav häm Lex Kaçinskilarnıñ saylaw aldı kompaniäse waqıtında kürşe Germaniä häm Rusiägä qarata qırıs belderüläre küp sorawlar uyattı. Ämmä Warşawdağı Säyäsi tikşerenülär institutı professorı Edmund Wnuk-Lipinski süzlärençä, Warşawnıñ qırısraq säyäsäte Rusiä belän mönäsäbätlärneñ, kiresençä, yaxşıruına kiterergä mömkin:
"Rusiägä kilgändä, mönäsäbätlär yaxşırırğa mömkin, çönki urıslar açıqça başqa qaraşta torğan nıqlı partnerlarnı ixtiram itä. saylawlarda ciñgän partiä citäkçeläreneñ ikese dä Rusiä belän mönäsäbätlär bik möxim ikänen tanıdılar. Läkin Polşa – Yevropa Berlege äğzası. Rusiä belän döres mönäsäbätlärne dä bez Yevropa Berlege aşa qorırğa tieş."
Ğalim fikerençä, räsmi Warşaw kürşe Ukrainadağı demokratik üzgäreşlärgä häm sivil cämğiät tözelügä yärdämen däwam itergä tieş. Çönki Warşawdağı säyäsätçelär, Ukraina Rusiädän küpme bäysezräk bulsa, Polşa şul qädäre iminräk bulğanın yaxşı añlıy di ul. Anıñ fikerençä, Polşa şulay uq Belarus oppozitsiäsenä dä yärdäm itergä tırışaçaq.
-Ali Gilmi
"Üzgäreşlär öçen tawış birüçelär xäl itkeç küpçelekne täşkil itte."
İkençe urın alğan Civil Platformanıñ tawışları 24% çaması. 4 yıl xakimiättä torıp korrupsiä cancalına kerep batqan sulçılar bu yulı ni barı 12% çaması cıyıp öçençe urınğa qaldı. Qanun wä Ğädellek belän Civil Platforma xäzer koalitsion xökümät tözü mäsäläsendä söyläşülär başlarğa tieş. Ämmä söyläşülär ciñel bulmasqa mömkin. İkese dä Solidarnost warisları bulsalar da alar arasında ayırmalar da bar. Berençese kübräk sotsial mäsälälärne alğa sörä, "euro" aqçasın kertügä şiklänebräk qarıy; ikençese - eşquarlıqnı yaqlıy, irekle bazar tarafdarı. Civil Platforma citäkçese Donald Tusk saylaw aldı kompaniäse waqııtnda birgän irekle bazarnı üsterü wäğdälärenä tuğrı qalaçağın belderde:
"Bez xıyal-fikerlärebezdän çigenmiäçäkbez. Bezgä ışanuçılarğa şunı äytäm – ışanuığıznı däwam itegez, sez yalğız tügel. Bez Polşanı üzebezneñ xıyllarğa kürä üzgärtü öçen köräşne däwam itäçäkbez, min sezgä monı wäğdä itäm."
Xäyer bu ike partiäneñ urtaqlıqları da bar. İkese dä eşsezlekne kimetergä wäğdä itte. Polşada eşsezlek däräcäse xäzer Yevropa Berlegendä iñ yuğarısı - 18%. İkese dä salımnarnı kimetergä, korrupsiägä qarşı köräşergä wäğdä itte.
Yaroslav häm Lex Kaçinskilarnıñ saylaw aldı kompaniäse waqıtında kürşe Germaniä häm Rusiägä qarata qırıs belderüläre küp sorawlar uyattı. Ämmä Warşawdağı Säyäsi tikşerenülär institutı professorı Edmund Wnuk-Lipinski süzlärençä, Warşawnıñ qırısraq säyäsäte Rusiä belän mönäsäbätlärneñ, kiresençä, yaxşıruına kiterergä mömkin:
"Rusiägä kilgändä, mönäsäbätlär yaxşırırğa mömkin, çönki urıslar açıqça başqa qaraşta torğan nıqlı partnerlarnı ixtiram itä. saylawlarda ciñgän partiä citäkçeläreneñ ikese dä Rusiä belän mönäsäbätlär bik möxim ikänen tanıdılar. Läkin Polşa – Yevropa Berlege äğzası. Rusiä belän döres mönäsäbätlärne dä bez Yevropa Berlege aşa qorırğa tieş."
Ğalim fikerençä, räsmi Warşaw kürşe Ukrainadağı demokratik üzgäreşlärgä häm sivil cämğiät tözelügä yärdämen däwam itergä tieş. Çönki Warşawdağı säyäsätçelär, Ukraina Rusiädän küpme bäysezräk bulsa, Polşa şul qädäre iminräk bulğanın yaxşı añlıy di ul. Anıñ fikerençä, Polşa şulay uq Belarus oppozitsiäsenä dä yärdäm itergä tırışaçaq.
-Ali Gilmi