Accessibility links

Кайнар хәбәр

Qoş-qort kizüe artında da Rusiädä "Könbatış mäkeren" kürälär


Qoş-qort kizüe belän köräşü eşenä Amerika Quşma Ştatları da quşıla - prezident Bush şuşı çirgä qarşı vaksinalar eşläp çığaru, häm ğomumän, bu ölkädä yaña tikşerenülär ütkärü öçen Kongresstan 7 milliardtan artıq dollar aqça sorayaçağın belderde. Quşma Ştatlarnıñ üzendä bu çir älegä açıqlanmadı, ä menä sigez ölkäsennän qoş-qort kizüe xaqında xäbär alınğan Rusiädä isä xakimiat wäkilläre arasında torğan sayın kiñräk, bu cäncal artında amerikan qoşçılıq industriäseneñ mäkerle niätläre yata digän qaraş tarala.

Könbatış qoş-qort kizüeneñ üz çiklärenä yaqınayuına aldan uq qırıs çaralar kürü belän äzerlänergä tırışsa, Rusiädä başqa tendensiä küzätelä. Telekanallarnıñ äle ber ölkädä, äle ikençesendä qoşlarnı küpläp yuq itü sürätlären kürsätep toruına çıdıy almıy, Rusiäneñ awl xucalığı ministrı Aleksey Gordeev mäğlümat çaraların, çir qurqınıçın küpertep kürsätü aşa ildä panika çığaruda ğäyepläde. Ministr ğomumän, bu mäs''älä atna-un könnän soñ bötenläy iğtibar üzägennän töşäçäk digän ömetle faraz beldergän ide.

Qayber başqa säyäsätçelär ildäge qoş-qort çire artında mäğlümat çaralarınıñ buldıqsızlığı tügel, ä Könbatışnıñ, bigräk tä Quşma Ştatlarnıñ Rusiädä qoşçılıq industriäsen yuq itärgä tırışuı yata dip isäpli. Mäğlüm ki, amerikan tawıq botların satu öçen Rusiä çınnan da zur bazar bulıp tora. Äle 21-nçe üktäbrdä ük Däwlät Dumasında yasağan çığışında millätçel qaraşları belän tanılğan deputat Aleksandr Mitrofanov, qoş-qort kizüe ul amerikannarnıñ mäkerle eşe bulıp tora dip beldergän ide. Radiobızğa da ul älege fikeren qabatladı:

"Bu Quşma Ştatlar tarafınnan cäyep cibärelgän häm açıqtan-açıq alıp barılmağan ber suğış bulıp tora. Quşma Ştatlarnıñ biredä barı ber genä mänfäğäte bar - üz şirkätläre öçen biredäge bazarnı açıp cibärü, çönki Rusiädäge xucalıqlarda qoş-qort küpläp yuq itelgännän soñ, amerikan tawıq botlarına ixtiac artaçaq. Bez monı ber qortqıçlıq bularaq qabul itäbez", di Dumadağı liberal-demokrat deputat Aleksandr Mitrofanov.

Rusiä parlamentınıñ yuğarı pulatı - Federatsiä Şurası äğzası häm Rusiä qoşçılıq berlegendäge räis urınbasarı Sergey Lisovski tağın da qıyuraq fiker bäyän itä, ul çit ilärdäge qoşçılıq şirkätläre Rusiägä oçqan kiek qoşlarnı belä torıp virus belän yoğa, dip isäpli häm biredä süz bio-terror turında bara, di:

"Şaşırınu inde iñ yuğarı noqtasına citte, qayberäwlär xätta millionlarça keşeneñ ülä aluın belderä. Bez biologik terror höcümnäre turında xäbärdar, bäs, nigä äle şul ixtimal kire qağılırğa tieş? Bu qibatqa da töşmiäçäk, anı başqaru da awır tügel", di Sergey Lisovski.

İlneñ eçendä dä, tışında da doşman ezlärgä künekkän Rusiädä xalıq mondıy farazlarnı bik ciñel qabul itä. Läkin ildäge epidemiologlarnı bu nıq borçuğa sala. Şularnıñ berse, Sälämätlek saqlaw ministrlığı qarşındağı Epidemiologiä institutı citäkçese urınbasarı Viktor Maleev:

"Qoş-qort kizüe ul ber dä bio-terror tügel, ä tabiğät küreneşe. Ä inde başqaça uylawçılar - alar säyäsätçelär, deputatlar, häm şundıy zäxmät säbäple dä alar üzlärenä dan qazanmaqçı. Min bu döres eş dip uylamıym", di Rusiä epidemiologı Viktor Maleev.

Anıñ fikerençä, qoş-qort kizüe mäs''äläsendä dä çittän mäkerlek ezläw Rusiädäge ğädätlärgä bik turı kilä, bu uñaydan Maleev, AİDS-SPİDnıñ çığuın da Rusiädä Quşma Ştatlarnıñ yawızlığına bäylägän idelär, di.

Kärim Kamal
XS
SM
MD
LG