Accessibility links

Кайнар хәбәр

AQŞ xärbiläreneñ taliban mäyetlären yandıruı mäsäläsendäge söyläşülär kiskenläşä bara


Üktäber başlarında Äfganstandağı AQŞ xärbiläre ike taliban suğışçısınıñ mäyeten yandırğan ğäskärlär eşen tikşerä başladı.Mäyet yandıru islamda tıyıla.Äfganstannıñ könyağındağı insidentnı kürsätkän video-tasmada , soldatlar megafon aşa yaqındağı awıl xalqınıñ iqtibarın yanğan mäyetlärgä cälep itergä tırışa. Xärbilär yäşerengän taliblarnı provakatsiäläp , üzläre belän suğışırğa mäcbür itü öçen şulay qılana Şimbädä Äfganstandağı koalitsiä köçläreneñ komandirı AQŞ generalı Jason Kamiya, tikşerü tämamlandı, yandıru kürsätmäsen birgän ike tübän ofitserğa şeltä beldereläçäk, ämma cinayät eşe quzğatılmayaçaq dip äytte. Düşämbedä Äfgan tışqı eşlär ministırlığı süzçese Naveed Moez cezanı bik yomşaq dip bäyäläp, Äfganstanda mäyet yandıru qabul itelmäslek küreneş dide. Washingtondağı xabärçebez insident turında Pentagon häm Human Rights Watchnıñ ölkän räsmiläre belän söyläşte.

AQŞ xärbiläreneñ qulındağı kürsätmä häm Jeneva konvensiäsenä kürä amerikan soldatları doşman mäyetlären yandırırğa tügel ä kümergä tieş. Bu standart prosedura. Ämma Pentagon süzçese mayor Todd Vician mäsäläne bolay itep añlattı: 1.üktäberdä könyaq Äfganstanda hava bik esse bulğan 30C östendä ike mäyet tizlektä bozıla başlağan. Soldatlarğa mäyetlär yatqan urınnan kitmäskä digän kürsätmä birelgän bulğan. Amerikannnar higiyenik säbäplärdän çığıp meyetlerne yandırırğa qarar birä.Xärbilär yalğış qarar qabul itkän. Vician däwam itep:

Alarğa doşman suğışçı yä kümelä yä yandırıla dip öyrätelgän .Jeneva konvensiäsenä kürä higienik säbäplärdän çığıp mäyetne yandırırğa röxsät itelsä dä Äfgan traditsiä höm kulturası qıssalarında bu qabul itelmäslek ğämäl,şuşı xäl tikşerülärneñ ber öleşe bulıp tora dide.

Vicin süzlärençä amerikan xärbiläre moñı belergä tieş ide , Ägär dä alar mäyetlär bozıla dip qayğıra ikän başqa ber standart prosedurağa möräcäğät itergä , cirle äfgan räsmiläre belän mäyetlär turında söyläşergä tieş ide. Human Rights Watchnıñ tikşerü direktorı Sam Zia-Zarifi ğäskärlär higenie mäsäläsendä üz başlarına qarar qabul itä almıylar, amerikannnarnıñ kürsätmäläre Jeneva konvensiäsenä qarağanda da qırısraq dip äytte radiobızğa . Zarifi:

Hygeniä säbäbe digändä,keşe küçä torğan çirdän ülgän bulırğa yäki mäyet açıq su çığanağına yaqın yatarğa tieş.Bu turıda AQŞ xärbiläreneñ meditsina bülegennän beräwneñ qarar birüe kiräk

Zarifi, mäyetlär yandırılğan urın tämam çittä ide. Çınbarlıqta amerikannar mäyetlärne yandırıp suğışırğa telämägän taliban suğışçıların provakatsiälärgä, alarnı suğışırğa mäcbür itergä teläde dip söyläde. Amerikannarnıñ waqıtı küp ide alar in yaqındağı AQŞ xärbiläreneñ meditsina bülegenä radio kündermäse cibärep instruksiä sorıy alır ide , şulay eşläse urınğa üz başlarına xäräkät itep möselman ilendä AQŞnıñ abruyın töşerdelär ,Äfganstanda qanunğa buysınmawaların kürsättelär di Zarifi. Pentagon süzçese qayber xärbilärneñ kileşsez xäräkät itüen iqrar itsä dä , bu insidentqa qatnaşı bulğan 2 xärbigä disiplina cäzası birelde di.Vician:

Bez ğädät häm traditsiälärne añlaw, öyränü eşen yaxşırtırğa qarar birdek häm anda baraçaq , şulayuq anda eş alıp barğan keşelärne Ääfganstan xalqın ,traditsiälären yaxşıraq añlawları öçen künegülärdän ütkärä başladıq dip äytte Pentagon süzçese.

Vician AQŞ xärbiläre Äfgansatndağı missiäne tämamlau öçen äfgan xalqınıñ ışanıçın qazanunın zarur buluın añladı dide färidä xämit
XS
SM
MD
LG