Accessibility links

Yaz çorında eçär sular pıçranmasmı?


Könnärneñ kinät kenä cılıtıp cibärüe häm qar qatlamınıñ cähät kenä eri başlawı Başqortstanda bıyılğı yaz çorında su basular bulmasmı, eçär sular pıçranmasmı, digän sorawlarnı kön üzägenä quydı. Xätta qar bik küp yaumağan yıllarnı da Başqortstannıñ törle töbäklärendä keşe yäşägän urınnarnı, baqçalarnı, sänäğät şirkätläre bilämälären su basular qabatlanıp tora. Şundıy xällärne kisätü häm bälä-qazalarnı üz waqıtında beterü öçen, Başqortstanda yıl sayın maxsus komissiä dä tözelä. Bıyıl da tözelde andıy komissiä häm atnakiç könne anıñ äğzaları bıyılğı berençe utırışın ütkärde.

Älege kiñäşmädä bıyılğı yazğı çorda älläni zur qazalar bulmas digän fikerlär yış yañğıradı. Monı bıltır köz yañğırlarnıñ az buluı häm qış çorında qarnıñ başqa yıllardağıdan azraq yawuı belän bäyläp añlatalar. Belgeçlär bıyıl Başqortstanda yaz irtä kiläçäk, dip farazlıy. Dimäk, sunıñ iñ nıq kütärelgän waqıtı da, ğädättägedän, atna-un köngä irtäräk bulırğa mömkin. Şulay da bıyılğı su kütärelü zur zıyan salırlıq külämdä bulmayaçaq, dip tınıçlandıra belgeçlär. Maxsus komissiä utırışında çığış yasağan Qama su basseynınıñ Başqortstan bülege idäräse citäkçese Äxtäm Gabbäsov äytüençä, respublikadağı susaqlağıçlar kiläçäktä dä su külämen köyläwgä bulışlıq itäçäk. Şul isäptän küp bäxäslärgä säbäpçe bulğan Yomağuca susaqlağıçı da.

Qama su basseynınıñ Başqortstan bülege idäräse citäkçese Äxtäm Gabbäsov süzlärençä, bıyılğı yazğı çorda Ufadağı eçär sularnıñ pıçranuına yul quymıyäçäk. “Bezneñ su zapasları xäzer zamança ısullar belän çistartıla, şul isäptän elektromagnit ısul da faydalanıla, - di Gabbäsov äfände. – Xätta xlor ise dä kilmi xäzer eçär sudan”.

Qama su basseynınıñ Başqortstan bülege idäräse başlığı Äxtäm Gabbäsov buldı bu. Äye, räsmi oyışmalarda eşläwçe citäkçelär häm belgeçlär ışandıruınça, Başqortstanda häm Ufanıñ üzendä eçär sunıñ çistalığı xäzerge waqıtta tieşle däräcädä. Ämma alarnıñ optimistik belderülären bäysez ekologlar urtaqlaşmıy. Eçär sularıbıznıñ sıyfatı sälämätlek öçen zararlı dip belderä alar. Unbiş yıl elek Ufada fenol, benzol belän bulğan faciğädän soñ, eçär sular haman da pıçraq bulıp qala, dip äytä ekologlar. Monı tanılğan ğalim Mars Säfärov ta, başqa ğalimnär dä bügenge köndä dä qurıqmıyça belderä.

Şul uq waqıtta Ufağa şuşı könnärdä Xabarovskidan Qıtaydağı ximiä şirkätendä bulğan häläkät näticäsendä ağulanğan sunı tikşerügä alıp kiläçäklär, digän xäbärlär taraldı. Ufada unbiş yıl elek fenol waqiğasın öyrängän belgeçlär xäzer Qıtay ğayıbe belän pıçranğan sunıñ sıyfatın tikşeräçäk ikän.

XS
SM
MD
LG