Respublikağa sibelgän tatarlar üzläreneñ telen saqlap qalu, mädäniäten üsterü, ğöref-ğadätlären üsep kiluçe buınğa tapşıru yünäleşendä eş alıp bara. Bu eş qaysıber töbäktä küptän yulğa salınğan, qaydadır sulpänlek çorın kiçerä. Ä menä Alnaş rayonında yäşäuçe millättäşlärebez bu yünäleştä eşlären canlandırıp cibärergä niätläp, tatar mädäniät bäyräme oyıştırdı.
Alnaş rayonında cide yözgä yaqın tatar xalqı isäplänä. Alar da sibelep yäşi, rayonnın törle awıllarında, rayon üzeğendä ğömer kiçerä. Tarqalğan yaqtaşların bergä tuplap, urtaq ğämällär bilgeläp, tormışların mäğnäle häm qızıqlı itüne maqsat itep quyğan aktivistlar. Ütkän comğada rayonnıñ Mädäniät häm sänğät üzägenä tatar mädäniäte bäyrämenä millättäşlärebez bik teläp barlıq awıllardan cıyılğan, İjaw häm Mojgadan qunaqlar da küpläp kigän.
Rayon üzägennän berniçä çaqrım arı bulğan Tatar Toymabaş awılınnan kilgän ölkän yäş''täge Şakir ağa Gäräevtä, Alnaşta yäşäwçe Cämilä apa Murtazina da
“Ölkännär mäçettä häm aşlarda ğına oçraşabız, aralaşu öçen başqa mömkinlek yuq”,-didelär.
Bäyrem başlanır aldınnan tatar süzenäe susağan millätteşlärebez İjaudan alıp kilğän här gazeta, jurnalnı bik teläp aldı. Bilgelängän waqıtqa zal tuldı, Tatar mädäniäte bäyrämen uzdırunı başlap yöruçelär rayon administratsiäse citekçeläre buluın iğlan ittelär bäyrämne alıp baruçılar. Şuña da başta süzne rayon adäinistratsiäse başlığı Sergey Tokarevqa birdelär.
“ Şuşındıy oçraşular ike yaqqa da bik kiräkle” dip assızıqladı Sergey Tokarev. “Monda başqarılğan eşlärgä näticä yasarğa, fiker alışıp, kiläçäkkä yünäleş bilgeläw öçen cıyıldıq”,- dide ul.
Balalar ana telen, mädäniäten belep üsärgä, ata-babaları ütep kilgän ğöref-ğadetlärne däwam itärgä tieş, ä bez monıñ öçen şartlar tudırırğa, yärdäm itärgä äzer dip basım yasadı citäkçe.
Säxnädä Baqır zavodı awılınnan balalar çığış yasadı.
Balalar ana telende yaxşı söyläşä. Bu ğailädäe milli tärbiä näticäse. Şulay uq awıl mädäniät yortında alıp barılğan tügäräklär dä balalarğa saf tatar telendä söyläşergä yärdäm itä. Süz awıl mädäniät yortı direktorı, rayon tatar üzäge citäkçese Ernest Rafikovqa birelde. Ul da, “Balalarnın üzläreneñ ana telen öyränergä teläge zur”dip, bu xaqta äñgämädä Azat Ğizzatullin belän Ğuzäl Rafikova da şul süzlärne rasladılar.
“Milli oyışmalar xäräkätendä dä uzgäreşlär sizelerlek” dip basım yasadı rayon başlığının sotsial'' eşlär buyınça yärdämçese Nadejda Urazbaxtina.
Nadejda Urazbaxtina süzlärençä, rayonda dürt milli oyışma eşli. Rayon administratsiäse alarğa härwaqıt yärdäm kürsätä. Berençedän, milli oyışmalarnıñ eşçänlege üz xalqınıñ telen saqlawğa, üsterügä öleşlären kertä.
Säxnädän çığışlar rayondağı sänğät tügäräklärenä yörüçe yäşlärneñ biyülläre, cırları belän uralıp alıp barıldı. Säxnädä bayançı Mansur Äxmätcanov başqaruında köylär täqdim itelde.
Mojga Milli-mädäni avtonomiäse räise İlgiz Kadıyrov Mansur Axmätcanovnıñ bayanğa citez uynawınnan soqlanıp, üzeneñ şiğerlär cıyıntığın büläk itte. İlgiz Kadıyrov alnaş tatarlarına yardäm qulı suzarğa äzerlegen citkerde.
Alnaş töbägendäge oçraşunıñ tağın ber näticäse buldı - Alnaş rayon administratsiäse başlığı Sergey Tokarev, respublika tatarlarınıñ Milli mädäni avtonomiä räise İrek Şäripov häm cirle tatar oyışması citäkçese Ernest Rafikov milli yunäleştä eşlärne aktivlaştıru maqsatı belen kileşü de tözedelär. Ä milli tormıştağı üzgäreşlär hiçşiksez, awıl xucalığındağı üzğäreşlärğä beyle. Bu fikerne Şakir ağa Gäräev citkerde.
“Barlıq ölkädä dä üzgäreşlär kiräk. Şuşındıy oçraşular Alnaş töbägendä yäşäwçe tatarlar küñelendä ömet çatqıları uyattı. Şuşındıy bäyrämnärne respublikanıñ başqa rayonnarında da ütkärergä kiräk”
digän fikergä östenlek birde millii säyäsät ministrlığınnan baş belgeç Fändüs Xucin.
Xämidä Ğayfullina, Udmurtiä
