Accessibility links

Кайнар хәбәр

Omskinıñ “Umırzaya” ansamble Novosibirski ölkäsendä bulıp qayttı


Şuşı könnärdä genä Omskinıñ “Umırzaya” ansamble ut kürşeläre bulğan Novosibirski ölkäseneñ Çanı rayonındağı qayber tatar awıllarında konsertlar belän bulıp qayttı. 300 çaqrım yıraqlıqtağı bu rayonğa baru mömkinlegen “Yenisey” korporatsiäse prezidentı Tamir Alimbaev tudırdı, kollektivnı ul transport belän tä'min itte. İke kön eçendä ansambl' bu rayonnıñ 3 tatar awılında - Tarmaküldä, Qoşküldä häm Keçe Tibestä konsertlar belän çığış yasadı. Konsertlardan tış kollektiv cirle xalıq belän aralaştı, alarğa Omskida näşer itelä torğan “Tatar dönyası” gazetasın tarattı. “Umırzaya” ansambleneñ konsertları ciñü bäyrämenä bağışlanğan häm suğış veterannarı qunaq itep çaqırılğan idelär. Ämma, qızğanıç, konsertlarda suğış veterannarı bulmadı. 3 awılnıñ bersendä dä ber genä suğış veteranı da qalmağan ikän. “Uzğan yıl soñğı veteran dönya quydı”, - didelär Tarmakül awılında.

“Umırzaya” ansambleneñ çığışına kilgändä, programma xalıq ayıruça yaratqan tatar xalıq häm estrada cırlarınnan tözelgän ide. Ansambl'neñ yäşläre tatar häm başqort xalıqlarınıñ därte iyüllären başqardılar. Şunsı da üzençälekle buldı, kollektivnıñ säfäre yaz köne urman-qırlarda umırzaya çäçäkläre üsep çıqqan waqıtqa turı kilde. “Umırzaya” sänğatkärläre yulda tuqtalıp, çäçäklär cıydılar häm konsertların, qullarına umırzaya çäçäkläre totıp, “Umırzaya” cırı belän başlap cibärdelär. Cır astında ansambl'neñ yäş cırçısı Sabina Midigulova umırzaya çäçäklären zalda utırğan tamaşaçılarğa da taratıp çıqtı.

Tıñlawçılarnı Çanı rayonınıñ “Umırzaya” ansamble bulıp kitkän tatar awılları belän yaqınraq tanıştırıp kitü dä urınlı bulır. Kollektivnıñ berençe konsertı rayon üzägennän 12 çaqrım yıraqlıqta bulğan Qoşkül awılında bardı. Bu awılda 500-dän artıq keşe yäşi. Alarnıñ 90 protsentı tatarlar. Qalğannarı – qayçandır bäxet ezläp seber yaqlarına kilgän marilar, çuaşlar häm qazaxlar. Awılnıñ 9 yıllıq mäktäbe, şaqtıy tawşalğan klubı bar. Mäktäptä 62 bala uqi, fännär rus telendä alıp barıla. Döres, biredä tuğan telebezgä dä urın birelgän, här sıynıfta atnasına ber säğät fakul'tativ räweştä tatar tele uqıtıla. Awılda kümäk xucalıq saqlanğan, ämma ul, küp kenä başqa awıllarda kebek, tarqalu qurqınıçı aldında. Keşelärgä bügenge köndä daimi eş mäktäptä, balalar baqçasında häm klubta ğına bar. Awılnıñ üseşe xökümät yağınnan az qayğırtıla. Biredä dä mäğärif häm mädäniät ölkäsendäge maqsatlı programmalarnı finanslaw, soñğı yıllarda gämälgä kerep barğan, grantlar aşa buldırıla. Qoşqul mäktäbe direktorı Sabir äfände Bayazitov bıyıl şundıy ber proektlarınıñ grantlar konkursında ciñügä ireşüenä ömet bağlıy.

Çanı rayonındağı ikençe ber tatar awılında, 400 yıllıq tarixı bulğan Tarmaqüldä dä xalıqnıñ tormışı Qoşkül awılınıqınnan artıq ayırılmıy: mäktäp, klub eşläp tora, kümäk xucalıq bar. Ämma xucalıqta eşlär uñışlı dip äytep bulmıy, may urtası citügä qaramastan, yazğı qır eşläre äle başlanmağan. Qoşküldän ayırma bularaq, mäktäp biredä unber yıllıq. Anda, mäktäpkäçä yäştäge xäzerlek törkeme belän isäplägändä, barlığı 80 bala şöğellänä. Biredä dä yäşlär, eş ezläp, başqa cirlärgä çığıp kitälär, näticädä, awılda uquçı balalar sanı kimi . Tabiği ki, mondıy xällär mäktäplärneñ statusın üzgärügä kitermi qalmıy. Tarmakül mäktäbendä uquçılar sanı yıl sayın kimi. Näticädä, 11 yıllıq mäktäbeneñ 9-yıllıq bulıp qaluı ixtimal. Bu xäl, älbättä, mäktäp direktorı Valeri äfände Şämsetdinovnı borçıy. Mäktäplärneñ, awıldağı tormışnıñ awır xäldä bulularına xökümät ğayıple, di ul. Çönki mäktäplärgä finans birmi, ekonomiä yasarğa omtılu – ul kiläçäk buınğa tärbiä, belem birmäw gä tiñ. Balalar - ilebezneñ kiläçäge Balalarıbızğa töple belem birä almıybız ikän, ilebezne närsä kötä?” ,- di Waleri Şamsetdinov, borçılıp .

Şunı da äytergä kiräk, Tarmakül mäktäbendä çistalıq, tärtip, klasslarnıñ mömkin bulğança zamana täläplärenä turı kiterep cihazlandırılğan buluı küzgä taşlanıp tora. Mäktäpneñ üz muzee dä bar. Anda patriotik häm milli tärbiägä, awıl tarixına, keşelär yazmışına bağışlanğan äsbäplär tuplanğan.

Konsertlar belän “Umırzaya” sänğätkärläre Keçe Tibess awılında da buldılar. Bu awılda 100-gä yaqın xucalıq bar, 9-yıllıq mäktäp häm klub eşli, kümäk xucalıq ta tarqalmağan. Ämma bu awılda da problemalar bixisap. “ Alarnıñ iñ qatlawlısı – eçkeçelek. Kömeşkä qaynatunı, araqığa birelüne berniçek tä tuqtata almıybız”, - di klub xezmätkäre Ğaliä Usmanova. “Problemalar küp bulsa da, awılnıñ kiläçäge ömetle, balalar milli sänğatkä tartılalar, üzläreneñ tatar buluların añlıylar”, - di Ğaliä xanım.

Şunı da assızıqlarğa kiräk Omski sänğätkärläreneñ Çanı rayonınıñ tatar älege awıllarında quyğan konsertlarında zalda balalar da küp buldı. Cırlar yañğırağanda ölkännär belän bergä nänilär dä urtağa çığıp, biep yördelär. Monı küzätkän keşelär söyenep, “Nänilärebez dä cırlar yarata. Alarnıñ tatar bulıp üsülärendä ömet bar. İnşallax, millätebez kiläçäktä dä saqlanıp qalır”,- didelär.

Saniä Mirxaleeva, Omski

XS
SM
MD
LG