Xäzerge köndä respublikanıñ yuğarı uqu yortlarına tatar telendä uqırğa teläwçelär qanun nigezendä qabul itelmi. Yäğni, Tatarstan xalıqları telläre turındağı qanun qabul itelügä 10 yıl ütsä dä, respublika xökümäte belgeçlärne ike teldä äzerläw buyınça programma qabul itmäde, yuğarı uqu yortlarına bu xaqta zakaz birelmäde. Yuğarı uqu yortınıñ citäkçese tatar telendä, tatar telen uqıtunı, 10 yıl elek kebek ük, teläsä alıp bara, telämäsä – beterergä dä mömkin
Üzeneñ süzen däwam itep, Nikolay Maksimov Qazan däwlät ximiä-texnologiä universitetında tatar telendä belem birüdäge problemalarğa da tuqtalıp kitte.
Ütkän uqu yılında bezneñ universitetta tatar telen fän bularaq uqıtu beterelde disäñ dä bula. Ägär dä bez monnan 2 yıl elek 2220 keşegä tatar telen uqıtsaq, ütkän uqu yılında bezneñ 300gä yaqın keşe genä tatar telen uqıdı. Bıyıl da bu san ällä ni artıp kitmäs dip uylıym. Ul ğına da tügel, tatar telemdä belem aluçı törkemnärdä tatar telendä fännärne uqıtu mäs’äläse dä bik kisken tora. Çönki här yılnı nindi dä bulsa fänne uqıtu bernindi säbäpsez äkrenläp tatar telennän rus telenä küçerelä. Mäsälän, bez 5 yıl däwamında sızma geometriäne tatar telendä uqıtıp kilsäk, bıyıl isä bu fän bezneñ inde rus telendä uqıtıla. Minemçä, bez yıl sayın tatar telendä uqıtıla torğan fännärneñ sanın arttırırğa ğına tieş bit. Bezneñ maqsatıbız bit tatar mäğrifäteneñ tulı sistemasın buldıru.
Xäzerge waqıtta Tatarstan xalıqları tellären saqlaw, üsterü buyınça yaña programma häm Tel turındağı qanun proektları äzerlänä. Nikolay Maksimov äytkänçä, bu dokumentlarda yuğarı mäktäplärdä tatar telen uqıtu buyınça konkret eşlär, maqsatlar bilgelänmägän äle. Döres, Tatarstan uramınıñ Bolaq buyındağı öleşendä bulaçaq Milli universitet binası tözeleşe başlanıp kilä. Läkin şuşı tözeleş şawqımında bügenge köndä eşläp kilä torğan tatar törkemnäre ixtıäcları onıtılıp qalmasmı? Ni disäñ dä, yuğarı mäktäpneñ awır şartlarda yäşäwçe tatarça uqıtu üzäkläre ğamäldäge milli universitet wazifasın üti bit.
Gölnaz İlgizär
