Accessibility links

Кайнар хәбәр

«Udmurtiä» däwlät teleradiokanalında tatar telendä berençe tapşırunıñ efirda yañğırawına 3nçe noyäberdä undürt yıl tuldı


«Udmurtiä» däwlät teleradiokanalında tatar telendä berençe tapşırunıñ efirda yañğırawına 3nçe noyäberdä undürt yıl tuldı. Radiodan tatar telendä tapşırularnı buldıru öçen 80nçe yıllar azağında, äle yaña oyışıp kilüçe, tatar ictimaği üzäge äğzaları küp tırıştı. Ul äle demokratiäneñ kiñ qolaç cäygän çorı da tügel, tapşırularnı alıp barğan İrek Xisametdinovqa här çığarılışnıñ berençe süzennän soñğısına qädär rus telenä tärcemä itep, här säxifäneñ efirğa çığaru xoquqın yaqlarğa kiräk buldı. Dini temalarğa, şulay uq säyäsi syujetlar äzerlärgä röxsät itelmäde, tarixqa qağılırğa da yaramıy ide. Tik tatar cırları yañğırarğa tieş digän kürsätmä bar ide. İnde 90nçı yıllar başında temalarnı saylawğa irek birelde.

Radio tapşırularınıñ töp maqsatı — respublikada sibelep yäşäwçe millättäşlärebezne berläşterü, törle töbäklärdä başqarılğan eşlär belän tanıştıru — balalarda millätebez belän ğorurlanu xise uyatu ide. Beraz soñraq ildäge, Tatarstandağı säyäsi temalarğa bağışlanğan çığarılışlar da äzerlänä başlandı. Älbättä, alarnı oyıştıruda tatar ictimaği üzäge äğzaları aktiv qatnaştı, alarnıñ yalqınlı çığışları yoqığa talğan xalıqnı uyattı. Xäzer respublikanıñ zur şähärlärendä cirle radioçeltärlär aşa da tatar telendä tapşırular efirğa çığa.

4nçe noyäberdä Udmurtiä respublikasınıñ däwlätçelek iğlan itkän köne dä bilgelänep utelä. Bu uñaydan Udmurt radiosında, inde ğädätkä kergän, radiomarafon da uzdırıldı. Ul elekke yıllarda irtänge säğät altıdan başlap, tönge unikegä qädär barsa, bıyıl federal' teleradio kanalı citäkçeläre bu grafiknı xuplap betermäde, şuña da ul bülgälänep — Mäskäw radiosı tapşıruları belän aralaşıp, säğät aralaş ütte. Radionıñ här xezmätkäre dä, kübräk turı efirda, elege marafonda qatnaştı. Tatar telendäge tapşırularnı alıp baruçığa da efir waqıtı bülenep birelde, ämmä ul rus telendä çığarğa tieş digän şart quyıldı.

15 minutlıq çığarılışta Udmurtiä tatar üzägeneñ berençe prezidentı Mäsğüt Garatuyev häm mäğärif ministrı Älfiä Ğaysina tatar milli xäräkäte xaqında, bu yıllarda başqarılğan eşlär turında xalıqqa citkerdelär. Ämma tapşıru waqıtında Mäsğüt Ğaratuyıwnıñ soñğı waqıtta «Udmurtiä» teleradiosınıñ televizion tatar «Xäyerle kiç» tapşıruınıñ federal' kanaldan yuğaluı xaqında äytüe, anı kire qaytaru mäs’äläsen quyuı qaysıber citäkçelärgä oşap betmägän. Yel'sin prezidentlıq itkän çorda ireşelgän uñışlar äkrenläp yuğaltıla başlandı. Döres, cirle detsimetrı kanalda tatar telendä «Xäyerle kiç» tapşıruları öçen 15 minut birelde. Anıñ efir waqıtın ozınaytu mömkinlege xaqında televidenie direktorı ışandırğan bulsa, ämma soñğı tapşırularnıñ efirğa 8 minutlıq bulıp çığuı säyer, häm bu millättäşlärebezdä qänäğätsezlek tudıra.

Tatar ictimaği üzägeneñ şuşı könnärdä bulıp ütkän utırışında bu mäs'älä kön tärtibenä quyıldı. Fiker alışqannan soñ, televidenie citäkçelärenä xat yazıp, anda oçraşırğa digän qarar qabul itelde. Alardan nindi xäbärlär kiler — «Azatlıq» radiosın tıñlawçılarına ireştererbez.

Tağın ber yañalıq — 3nçe noyäberdä Udmurtiä respublikası xakimiäte tırışlığı näticäsendä yaña teleradiokanal barlıqqa kilde. Döres, anıñ televidenie tapşıruları inde ber yıl elek efirğa çıqtı. Radiotapşıruları äle genä päydä buldı. Bu yaña «Moya Udmurtiä» kanalı da 3nçe noyäberdä üzeneñ eşen radiomarafonnan başlap cibärde. Şulay itep bu könne radiotıñlawçılarğa ike kanaldan tapşırular tıñlarğa mömkin buldı. Yaña kanalda älegä xäbärlär ike rus häm udmurt telendä alıp barılaçaq. Kiläçäktä tatar telendä dä çığarılışlar buldıru turında anıñ citäkçeläre belän söyläşülär alıp barıla. Ä alda Udmurtiä respublikasınıñ däwlätçelek iğlan itkän köne bilgelänep itelde dip xäbär itkän idem. Ğädättägeçä, bu data aldınnan respublikanıñ Maqtaw taqtasına yaña kandidatlar täqdim itelä. İsemlektä millättäşlärebez dä baytaq. ijawdağı radiozavod direktorı İğor Väliäxmätov — bu zavod Rossiä külämendä uzdırılğan konkurslarda sıyfatlı tovarlar citeşterüe öçen küp tapqırlar prizlar, diplomnar belän bilgelände. Predpriätie iqtisadıy upkınğa töşmiçä, ğäläm korabları öçen caylanmalar, başqa äyberlär citeşterep, uñışlı eşläwen däwam itte. Şulay uq Maqtaw taqtasına bilgelängännär arasında un yıldan artıq respublikadağı «Dolg» eztabarlar oyışmasın citäkläp, suğış qırlarında häläk bulıp qalğan soldatlarnı tabıp, alarnıñ isemnären açıqlap, cirläp, tuğannarına xäbär citkerü eşe belän şöğellänüçe Fail İbrahimov häm respublikanıñ tönyağında urnaşqan, uñışlı eşläp kilüçe Balezino rayonı administratsiäse başlığı Rafis Kasimov, Yukamen rayonnan maltabar İl'dar Axmetşin da bar.

Xämidä Ğayfullina, Udmurtiä.
XS
SM
MD
LG