Accessibility links

Кайнар хәбәр

Başqortstan tatarları telne yaqlap Strassburgqa qädär citmäkçelär


30 äprel kiçendä Ufada Başqortstan tatar milli oyışmaları berlege üzeneñ çirattağı utırışın ütkärä. 12 oyışmanı berläşterüçe bu berlek soñğı ber ay eçendä törle säbäplär arqasında tänäfes yasap alğan ide. Bu yıl başınnan Başqortstanda tatar telenä dä däwlät tele statusı taläp itep küp kenä eşlär alıp barğan milli oyışmalarnıñ sürelep qaluı, bergä cíılmawı küplärne borçí da başlağan ide. Şuşı sürättä başqort milli oyışmaları isä, kiresençä, republíkta yäşäwçe tatarlarnıñ tuğan telenä ayırım status birelmäskä tieş digän taläpläre belän aktíf eşçänlek alıp bara başladı. Bu kampaníğa başqort ğälimnäre dä quşıldı. Ä küptän tügel Başqortstan Fännär akademísı Tarix, tel häm ädäbiät institutınıñ maxsus ber törkeme xätta republík prezidentı xakímítına Başqortstanda tatar telenä däwlät tele statusı, yä bulmasa räsmi tel statusı birelä almí dip üz dälilläre yazılğan xat – rezyümenı künderde. Xäzer inde republík parlamentı da, prezident ta başqort ğälimnäre äzerlägän näticägä arqalanıp, tatar telenä status birü mömkin tügel, dip açıqtan – açıq belderä ala.

Comğa kiçenä bilgelängän cíında republík tatar milli oyışmaları berlege wäkilläre şunı isäpkä alıp, söyläşüneñ kön tärtibenä tağın da tel statusı mäsäläsen kertkän. Tatar milli xäräkäteneñ iñ aktíf äğzaları xäzer republík xakímítları yağınnan bu mäsälädä añlaw tapmağaç, Strassburgtağı Keşe xoquqları buyınça xalıqara oyışmağa möräcäğät itärgä isäpli. Berlekneñ bu utırışında şul möräcäğätneñ eçtälegen bergäläp äzerläw qaralğan. Ul möräcäğät belän bergä Strassburg oyışmasına Başqortstan tatarları xaqında bay ğına mäğlümat ta tapşırılaçaq.

Başqortstan Tatar ictimağí üzäge räise Ayrat Ğiniätullin äytüençä, comğa könne cíında tatar milli oyışmaları wäkilläre Başqortstanda prezident saylawlardan soñ yözlärçä keşeneñ ezärleklänüe xaqında Rusiä prezidentı Vladimir Putinğa tağın ber xat äzerläw belän dä mäşğül bulaçaq. Mäğlüm ki, uzğan yılnıñ dekäberendä Mortaza Räximovnıñ ikençe turda ciñep çığuı barı tik Vladimir Putinnıñ yaqlawı näticäsendä genä buldı. Räximov prezident bulıp saylanğannan soñ, republíkta anıñ köndäşläre faydasına eşlägän keşelärneñ ezärleklänä, eşlärennän buşatıla başlawı berkemgä dä ser tügel. Menä şuşı ğämällär belän republík xakímítları Putin äfändene dä uñaysız xälgä quya.

Mortaza Räximov saylawlarnıñ ikençe turı aldınnan tatar telenä dä status bireläçäk, digän wäğdäsen dä onıttı. Xäzer inde tatar milli oyışmaları Räximov äfände prezident bulıp utırğanda bu mäsäläneñ xäl itelmäyäçägenä üzläre dä ışana başladı şikelle. «Ämma bez älege prezident xakímítta bulğanda da tatar telenä status alu öçen köräşne tuqtatmayaçaqbız, – di Başqortstan Tatar kongressı Başqarma qömitetı äğzası, professor Ruşan Ğallämov. – Strassburgtağı xalıqara oyışmağa möräcäğät äzerläwebez dä şuşı köräşneñ däwamı ul. Million yarımğa yaqın tatarnıñ üz ana telenä bulğan xoquqları hiçşiksez tormışqa aşırılırğa tieş. Tatar tele yazmışın başqort ğälimnäre üzläre genä xäl itep quya almí».

(audio)

Tatar milli oyışmaları wäkilläre üzläreneñ comğa kiçen ütüçe cíınında Başqortstan Tatar kongressı Başqarma qömitetı räisen almaştıru mäsäläsen dä qararğa niätli. Älege räis Eduard Xämitovnıñ eşçänlege küplärne qänäğätländermi häm anıñ urınına Başqortstan xakímítları qubızına biemägän qíu ber millätpärwärne quyu mäsäläse küptän tikşerelä inde.
XS
SM
MD
LG