Accessibility links

Кайнар хәбәр

Udmurtiä başqalası İjaw şähärendäge batırlar muzeyı citäkçese Räisä xanım Soninağa 80 yäş tuldı


Suğış veteranı, respublikanıñ atqazanğan mäğärif häm mädäniät xezmätkäre, Rossiä jurnalistlar berlege äğzası, İjaw şähäreneñ 73nçe mäktäbendäge batırlar muzeyın oyıştıruçı häm citäkçese Räisä xanım Soninağa 15 iyüldä 80 yäş tuldı. Räisä Xabibraxman qızı Sonina - Tatarstannıñ Ägerce rayonınıñ danlıqlı İj - Bubıy awılında tuıp üskän. Başlanğıç belemne dä İj - Bubıy mäktäbendä alğan. 1942-nçe yılda Räisä xanım eşlägän oyışmağa kemneñ teläge bar, berniçä ay xäzerlek kursların tämamlap, suğışqa kitä alasız digän xat kilä. Räisä xanım Qazanda sigez ay zenitçılar kursında uqi, häm alarnı suğış qırlarına ozatalar. Ul waqıtta bäreleşlär Pol''şa çigendä barğan bula inde. Başta zenitçı bulıp xezmät itä, annan soñ ştab naçal''niğı ştabta dokumentlar belän eşlärgä keşe kiräk dip, maşinkada basa belüçe qız tabarğa quşa. Şulay itep Räisä xanım bäxetenä qarşı zenit puşqaların dokumentlarğa alıştıra. Ber urınnan ikençe urınğa törle dokumentlarnı saqlap alıp tapşırırğa kiräk bula. 40—ar kilometr cäyäw yörergä turı kilde, dip iskä ala Räisä xanım. Nemes atakası waqıtında yaralana, kontuziä ala. Gospital''dän soñ snayperlıykqa uqırğa cibärälär, häm tağın front…Räisä xanım Berlinğa qadär barıp citä. Anda tormış iptäşen oçrata. Anda räsmi terkälälär dä. Berniçä yıl Berlinda, Pol''şada, Çexoslovakiädä yäşilär, annan Belorussiädä xezmät itälär. 1955-nçe yılda İjawğa qaytalar. Räisä xanım 55-nçe mäktäptä xezmät däresläre alıp bara, şul yıllarda üzeneñ klassında uquçılar belän suğışta qatnaşqan keşelärne ezli başlıy. Bu eşen ikençe İjaw şähäreneñ 73 mäktäbendä dä däwam itä. Bu muzeyğa xäzer 32 yıl. Berençe yıllarda eşli başlawın bolay iskä aldı Räisä xanım. Räisä xanım uquçıları belän suğış bulıp ütkän şähär —awıllarda da küp bulalar, üzläreneñ ezlänü eşläre turında berniçä fil''m töşerelgän, anıñ öç kitabı dänya kürde. Bügen muzey ike zur bülmädä urnaşqan, ekskursiäne balalar biş — rus, tatar, udmurt, ingliz häm nemes tellärendä alıp baralalar. Soñğı yılda Udmurtiäneñ milli muzeyı belän bergä yaña proekt östendä eşlilär. Veteran kiläçäktä üzeneñ başlanğıçın kemgä tapşıruı turında da uylana. Veterannı olı yubilee belän täbriklärgä Udmurtiä Prezidentı Aleksandr Volkov, respublika xökümäte wäkilläre kilgän ide. Räisä xanım alarnıñ bu adımnarın üzeneñ eşen yuğarı bäyäläw dip tanıdı. «Min äle üzemne yaxşı xis itäm, tağın da eşemne däwam itäçäkmen», dip qaldı. Mäktäptä kanikul waqıtı — veteran äle yal itärgä uylamıy. Berençe sintäbrgä mäktäpneñ ikençe qatında koridorlarda yaña kürgäzmä eşlärgä niäte. Suğış veteranı, İjaw şähäreneñ 73-nçe mäktäbendäge xalıq muzeyı isemen yawlağan batırlar muzeyı citäkçese Räisä Xabibraxman qızı Sonina belän äñgämäne Azatlıqnıñ comğa tapşıruında tıñlağız! Xamidä Ğayfullina, İjaw
XS
SM
MD
LG