Accessibility links

Кайнар хәбәр

Törkiäneñ kön tärtibendä - iqtisat


AK partiä konstitutsiä mäxkämäse tarafınnan yabılmağaç, küpçelek räxät sulış aldı. Törkiäneñ kön tärtibenä iqtisat kire qayttı.

Eşquarlar ğadi xalıq ta ildäge ekonomik wäzğıätkä diqqät itä başladı. Mäxkämä protsessına qädär dä iqtisadi tormışta eşlär uñayğa taban barmıy ide. Ämma säyäsi bilgesezlek iğtibarnı bu citdi problemadan başqa yaqqa bordı.

Xäzer törek ekonomikası qaya bara digän sorawlarğa baş watuçılar kübäyde. Kürsätkeçlär bik yaxşığa barmawın isbatlıy. Avgust başında Törkiä statistika oyışması ütkän iyül ayı öçen inflyatsiä sannarın iğlan itte. Waqlap satıp aluda inflyatsiä 12 % artqan. Ä küpläp satıp aluda isä bäyälär 18,5 % kütärelgän.

Bu inde kiläse aylarda inflyatsiäneñ tağın da artaçağına işarä itä. Qayber ekonomistlar çın inflyatsiä yuğarıraq dip belderä. AQ partiä xakimiätkä mengändä inflyatsiäne ike sanlı sifrlardan ber sanlığa töşerü wäğdäsen birgän häm berençe 5 yıllıq xakimiäte çorında monı başqarğan da ide. Läkin eşlär kiregä taba bara başladı.

Bıyıl başınnan benzin, gaz, transport, kommunikatsiä häm ikmäkkä bäyälärne kütärde. Toraq bäyäläre 15 % arttı. Şulay uq elektr bäyäse dä 15-20 % arttı.

Ekonomik tormıştağı citeşsezlek öçen tik bu ğına säbäpçe tügel. Xökümät ekonomika belän idärä itüdä soñğı yıllarda uñışsız bula başladı. Tülänmägän veksellär bıyıl 6 % üskän häm miqdarı yaqınça 500 million, yäki 450 million dollar tiräsenä citkän. Yäşlär arasındağı eşsezlek 20 % citte.

Üzäk Banknıñ säyäsäte säbäple dollar belän yevro kebek çit il totrıqlı valyutaları asılda üz bäyälärennän tübändä totıla. Xökümät şulay itep importlanğan tovarlarnıñ bäyäsen töşerä häm yuğarıraq protsent belän çit illärdän kapital keremen artırırğa tırışa. Läkin bu wäzğıät bigräk tä törek eksportçıların awır xäldä qaldıra.

Bu atnada tekstil' sänäğäte citäkçeläre, industriä häm säwdä ministrı belän oçraşıp üz problemaların añlattılar. Alar Törkiädäge ekonomik şartlar säbäple tekstil' häm äzer kiem oyışmalarınıñ Misırda eşli başlawların telgä aldılar. Çönki anda byurokratik qıyınlıqlar az, xezmät xaqları tübän, energiä bäyäse dä yaxşı ikän. Alar ägär dä ber dollarnıñ bäyäse ber lira unbiş tien däräcäsendä, yäğni tübän buluın däwam itsä, bez fabrik-qorılmalarıbıznı yabarğa, mäcbür bulaçaqbız, dip ministrğa yanadılar.

Şulay uq küplär energiä bäyäläreneñ yuğarı häm eş birüçeneñ küp salım tülärgä tieş buluınnan zarlanalar. Xökümät bu turıda çaralar küräçäkme, yuğisä tekstil' industriäsen ayaqta totudan waz kiçäçäkme digän soraw tua. Çaralar kürelmäsä törek tekstile Hindstan, Qıtay, İndoneziä häm Malayziä kebek eş xaqı tübän bulğan illärneñ eksportları belän yarışa almayaçaq.

Mäğlüm, xäzer parlament ta ike ayğa yalğa kitä. Hawalar esse. Xälleräklär törle yal yortlarında köç cıya. Yäğni, psixologik yaqtan berkem dä naçar häm citdi xäbärlär belän baş watarğa telämi.
XS
SM
MD
LG