Наиля работает на круизном лайнере и делится своими впечатлениями о странах, которые посещает. Захватывающие фотографии из Мадагаскара и ее увлекательный рассказ о местных традициях, еде и природе полностью вы можете почитать и посмотреть на сайте Радио Азатлык. Предлагаем отрывок из материала с переводом.
ЛЕМУР МАҖАРАЛАРЫ
Мадагаскарның сиксән процент (80%) үсемлек (растительность) һәм хайваннары (животный мир) Җир шарының (Земли) башка нокталарында юк. Аеруча җирлек лемурлар белән танылган (известно). Шул хайваннарны бик күрәсе килә иде (очень хотелось увидеть). Ләкин иң элек дуслар белән җыела алмыйча интектек (не могли собраться). Әле йоклап калалар (просыпают), әле башка сәбәп (другие причины) уйлап табалар шунда. Аптырыгач, бервакыт теге "тук-тук" таксига утырдым да, берүзем (одна) киттем. Машина йөртүче инглизчә аңламый (не понимает по-английски). Бармаклар белән аңлата-аңлата (объясняя на пальцах) бәя турында сөйләшәбез. Биш евро дип күрсәткәч, риза (согласен) булган иде. Лемурлар паркына килеп җиткәч, унбиш евро сорый башлады (начал просить). Нишләргә? Тирә-юньдә (вокруг) беркем юк, җитмәсә, паркка керү юлы (вход) да күренми. Нәрсә булмас? Ә таласа (ограбит)? Курыктым (испугалась) инде, ләкин сиздермәскә тырыштым (постаралась не показать). Мөмкин кадәр агрессив рәвештә "Коста Виктория" (название лайнера, на котором работает автор) дип әйттем. Аңлады. Кире кайтарып куйды (привез обратно). Бүтән ул "тук-тук"ларга берүзем (одна) утырмадым. Гомумән, биредә яшәүчеләр туристлардан акча сыгып калу (выжать деньги) ягын гына карый. Кунакларның такси йөртүчеләренә зарлануын (жалобы) күп ишетергә туры килде (приходилось слышать). Башта бер бәя әйтеп, килеп җиткәч хәтта 50 евро сораган адәмнәр дә булгалаган. Юашрак (смирный) булсаң, төп башына утыртып калдыралар (оставляют ни с чем – буквально "на пне") Әле туристларны талаган очраклар да булгалый дип сөйләделәр, алтын-көмеш (золото-серебро) киеп чыкмаска куштылар (велели). Шуңа күрә, безнең кораб килеп туктагач, порт тирәсендә тәртип сакчылары (охранники) дежур тора иде.
Берсендә (как-то) шулай урамда йөрим. Бер адәм бауга бәйләнгән (на веревочке) лемур тотып тора. Аның белән фотога төшәргә тәкъдим итә. "Ничә сум?" – дим. Ике мең ариари (местная денежная единица) дип аңлата. Төшерде бу. Кесәдә вак акча (мелкие деньги, наличные) юк. Булган ариариларны чыгарам. Акча күргәч, теге адәм шашты (обалдел). Ике тапкырга күбрәк (в два раза больше) акча каерып алды. Сүгендем (выругалась, букв. выматерилась) инде. Яратмыйм шундый күзгә карап (смотреть в глаза) алдап тора торган (обманывающих) кабахәтләрне (подлецов). Җитмәсә, мескен (бедного) лемурны интектерә (мучает). Алар бит йорт хайваны (домашнее животное) түгел – кулга ияләшмәгән (не приручены)!
Лемурлар паркына шулай да бардык без. Ләкин соңрак. Лемур дигәнем – ул маймылга охшаган (похожий на обезьяну) кечкенә йомшак (мягкий) хайваннар. Ул паркта аның әллә нинди төрләре бар. Кара, аклы-каралы (черно-белый), көрән (коричневый) һәм башка төстәгеләре. Тотып карарга ярамый, әмма кулдан банан ашатсаң була. Банан күрсәләр, алар үзләре җилкәгә (на плечо) менеп утыра. Лемурлардан тыш, паркта ике йөз яшьлек ташбакалар (черепахи) да бар иде. Шуның берсе Наполеон исемле. Кайсыдыр (какой-то) сугыш вакытында снаряд тиеп, сукыр калган (осталась слепой). Сукыр булса да, дәртле (бодрая, страстная) үзе тагын. 138 еллык “яшь” хатын белән (с 138-летней "молодой" женой) яшәп ята.
Шушы ук паркта иланг-иланг плантациясе дә бар. Бу үсемлекне хушбуй (духи) ясаганда кулланалар (используют). Югары сортлы эссенциясен “Шанель” хушбуй заводы сатып ала (покупает) дип аңлаттылар.
Аннары камыш шикәреннән (тростниковый сахар) ясалган илле процентлы чиста ром татып карадык (попробовали). Аны да җирле заводта җитештерәләр (производят) икән. Сәламәтлек өчен файдалы (полезно для здоровья) дигән булдылар. Файдалымы, юкмы – белмим. Ярыйсы гына башка типте (хорошенько ударило в голову) инде...
*****
Прочитайте материал полностью и посмотрите фотографии на сайте радио Азатлык.
Если вы хотите почитать литературные тексты, то в нашей рубрике "Читаем на татарском" можно найти тексты татарской и мировой литературы. Все тексты адаптированы для изучающих язык, к ним прилагаются аудио, перевод ключевых фраз и тест.
Не забывайте заглядывать на наш сайт, каждый день вы найдете что-то новое и интересное! Также подписывайтесь на наши соцсети: мы есть в Вконтакте, Telegram-е, Facebook-е и Instagram-е.
