13-14 iyün könne yähüdlärneñ Şawuat bäyräme uza. Sinay tawında Xoday tarafınnan Musa päygambärgä Täwrät iñderelgän kön - yähüdlärneñ iñ zur izge bäyräme bularaq bilgelänä. Bu könne Täwrätneñ 10 wasıyäten Musa päygambär yazıp ala, ä qalğannarın üzeneñ yäşäw däwerendä yaza. Şul nisbättän, bäyrämneñ töp mäğnäse - Täwrättän 10 wasıyät uqu tora.
Qazan sinagogasına kilgän yähüdlär dä bäyräm könen şunnan başladılar. Barlığı sinagogağa 50-60 tiräse keşe cıyılğan ide. Täwrättän 10 wasıyätne uqıp, ber-bersen qotlağaç, härqaysı bäyrämne däwam itärgä dip öylärenä taraldı. Bu könne yähüdlärdä sötle rizıqlar aşaw ğädätkä kergän.
Bäyräm könne yähüdlärgä Şabattağı, yäğni şimbä könne kebek berni eşlärgä, xätta ut qabızıp sünderergä dä, rizıq peşerer öçen gaz qabızırğa da yaramıy. Jurnalistlarğa äñgämä birü dä gönah sanala ikän. Şul säbäple, Qazan sinagogasında “Azatlıq” radiosına söyläwdän baş tarttılar.
Qazandağı sinagoga barlıq yähüdlärneñ dini, ictimaği oyışmaların tuplap tora. Monda yähüd yäşläreneñ dä üzäge bar, “Yevreyskaya ulitsa” digän gazetaları çığa. Leonid Sons isän bulğanda, ansambl'' eşli ide. Sinagoga üzenä kürä yähüdlärneñ mäxälläsen xäterlätä. Mondıy sinagoga Tatarstannan tış, Rusiäneñ başqa ber töbägendä dä yuq ikän. Biredä här bäyrämne zurlap bilgeläp uzalar, här şimbä könnärendä yähüdlär sinagogağa cıyıla. Millätenä qaramastan här keşene açıq küñel belän qarşı alalar. Şuña küptän tügel Arça ziratındağı yähüd qäberlärenä yasalğan svastika bilgeläre här millät wäkillären aptıraşta qaldırdı. Sinagogada monı antisemitizm didelär. Tatarstanda yähüdlärne kürä almıylar digän mäğnä salu, Qazannıñ 1000 yıllığı aldınnan dimäk kemgäder faydalı bulğan. Bu provokatsiäne oyıştıruçılarnı ezläwgä eçke eşlär idäräläre tiz kereşte häm ezenä töşte.
Bomjlar yärdämendä, qäberleklärdä svastika yasağan ike yegetne totqarladılar. Ämma bu yähüdlärne mısqıl itü niätennän tügel, ä ber törkemneñ ikençesenä yawızlıq eşläw teläge belän bäyle bulğan digän näticä çığarıldı “Sova” mäğlümatı-analitik üzäge yazuınça, Qazan satanistları, svastika bilgelären yasawnı, doşmannarı bulğan skinxedlarğa, quşarlar dip uylağannar. Häm şunıñ yärdämendä doşmannarınnan qıtılırğa telägännär. Monda yähüdlärne mısqıl itü maqsatı bulmağan dip añlatıldı bu xäl.
Landış Xarrasova
